Δημοσίευση ετήσιου απολογισμού της ΒΚΠ για το 2022

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι εκδόθηκε ο ετήσιος απολογισμός πεπραγμένων της Βιβλιοθήκης & Κέντρου Πληροφόρησης για το έτος 2022.Το έτος αναφοράς είναι το πρώτο μετά την πανδημία του κορωνοϊού κατά το οποίο η Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης λειτούργησε εξ ολοκλήρου στον φυσικό της χώρο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, το προσωπικό της εργαζόταν για τη συντήρηση και ευταξία των χώρων της, την ανάπτυξη των υπηρεσιών της και την οργάνωση των συλλογών της, ανεξάρτητα αν ήταν ανοικτή για το κοινό ή αν όλο το προσωπικό ήταν διαθέσιμο. Μέσα σε αυτή τη διετία υπήρξαν διάσπαρτες αναφορές για την ολική ή μερική λειτουργία της και η μέριμνα της ΒΚΠ είναι τα διδάγματα από την λειτουργία της σε ειδικές συνθήκες να παραμείνουν ενεργά και να βελτιώνουν και την πάγια.

Εικόνα με χαρτιά με χειρόγραφα γραφήματα επάνω σε ένα θρανίο

Ο απολογισμός έχει αναρτηθεί επίσης σε σελιδοποιημένη μορφή στο  Ιδρυματικό Καταθετήριο «Νημερτής» στη διευθύνση  https://hdl.handle.net/10889/24874. Στο  Ιδρυματικό Καταθετήριο έχουν αναρτηθεί και όλοι οι προηγούμενοι απολογισμοί της ΒΚΠ, οι οποίοι είναι προσβάσιμοι μέσα από τη διεύθυνση  https://hdl.handle.net/10889/4313.

Ανοικτές δημοσιεύσεις χωρίς χρεώσεις σε περιοδικά του Karger

Ο εκδοτικός οίκος Karger εφαρμόζει πιλοτικά το μοντέλο Subscribe to Open και δύο συνδρομητικά περιοδικά του θα είναι πλήρως Ανοικτής Πρόσβασης για το 2023. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα περιοδικά Pediatric Neurosurgery και Developmental Neuroscience, τα οποία θα δημοσιεύουν όλα τα άρθρα τους σε καθεστώς ΑΠ χωρίς κόστος για τους συγγραφείς για το όλο το 2023.

Προσβάσιμα εργαλεία έρευνας

Σύμφωνα με το άρθρο της Alla Katsnelson που δημοσιεύθηκε στο Nature στις 26 Μαρτίου 2023 μόνο ένα μικρό ποσοστό από τους συνανθρώπους μας επιλέγουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με την επιστημονική έρευνα. Ένας πολύ σημαντικός λόγος δεν είναι άλλος από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ως προς την προσβασιμότητα των πηγών έρευνας, όπως για παράδειγμα η πρόσβαση σε ερευνητικές εργασίες ή η πρόσβαση στην παρακολούθηση επιστημονικών συνεδρίων. Η παραπάνω κατάσταση φαίνεται ότι αλλάζει σημαντικά τα τελευταία πέντε χρόνια, καθώς ερευνητές και προγραμματιστές εξετάζουν όλο και περισσότερο το ζήτημα αυτό και το έχουν θέσει ως προτεραιότητα, κάνοντας με αυτόν τον τρόπο την επιστημονική έρευνα πιο προσβάσιμη σε άτομα με περιορισμένη όραση. Κάποια από αυτά τα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί είναι τα εξής:

  1. Διαδικτυακό Εργαλείο SciA11y: Αναπτύσσεται από το Ινστιτούτο Τεχνητής Νοημοσύνης Allen και έχει ως στόχο την εξαγωγή του κειμένου και της δομής ενός αρχείου PDF και τη μετατροπή του σε HTML δημιουργώντας ταυτόχρονα έναν πίνακα περιεχομένων. Το εργαλείο είναι ακόμη υπό ανάπτυξη και ακόμα είναι σε δοκιμαστική έκδοση, αλλά διαθέτει ενσωματωμένες λειτουργικότητες όπως πλοήγηση από και προς τις αναφορές κειμένου και τη βιβλιογραφία. Νέες εκδόσεις, όπως το Paper to HTML Converter, ανακοινώνονται διαρκώς.
  2. Διεπαφή ανάγνωσης οθόνης Olli: Εργαλείο που έχει ως στόχο την δημιουργία κειμένου που θα επεξηγεί εικόνες, σχήματα και γραφήματα. Επιτρέπει στους χρήστες να επιλέγουν επίπεδο λεπτομέρειας, από μία απλή πρόταση που λειτουργεί ουσιαστικά ως εναλλακτικό κείμενο σε πιο πολύπλοκες αναλύσεις.
  3. Sonification Highcharts: Εργαλεία «ηχοποίησης» παρέχουν στους χρήστες εναλλακτικούς τρόπους να «βλέπουν» τα δεδομένα μέσω ήχων. Η χρήση του ήχου για την εμφάνιση δεδομένων είναι ένα πεδίο ενεργούς έρευνας που βασίζεται στην ανθρώπινη ικανότητα να ανιχνεύει μοτίβα μέσα στον ήχο και έχει βρει εφαρμογές στη βιολογία και στη γεωλογία. Το εργαστήριο Sonification στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας έχει αναπτύξει το εργαλείο Sonification Sandbox για την εξερεύνηση γραφημάτων και την ηχητική επεξεργασία – χρησιμοποιώντας ήχο για οπτικοποίηση δεδομένων.

Παράλληλα, άλλα εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιούνται ώστε η πληροφορία να είναι προσβάσιμη από όλους/ες. Για παράδειγμα, το Coblis — Color Blindness Simulator επιτρέπει την προσομοίωση της πρόσληψης γραφημάτων και εικόνων από άτομα με παθήσεις αχρωματοψίας και επιτρέπει σε κάποιον/α ερευνητή/ρια να τα τροποποιήσει αναλόγως.

Σεμινάρια εκδοτών επιστημονικών περιοδικών του HEAL-Link για τη διαδικασία δημοσίευσης

Στο πλαίσιο των συμφωνιών ανοικτής πρόσβασης που έχει υπογράψει ο ΣΕΑΒ με διεθνείς επιστημονικούς εκδότες πρόκειται να διεξαχθούν τους προσεχείς μήνες σεμινάρια που αφορούν στη διαδικασία δημοσίευσης στους εν λόγω εκδότες. Τα σεμινάρια αυτά θα είναι στοχευμένα για κάθε επιστημονικό πεδίο ξεχωριστά, θα είναι δε ιδιαιτέρως χρήσιμα για όσα μέλη του ΣΕΑΒ προτίθενται να υποβάλλουν εργασίες προς δημοσίευση στα περιοδικά των συγκεκριμένων εκδοτών. Για τον Μάρτιο έχουν προγραμματιστεί τα ακόλουθα σεμινάρια:

Α. IEEE Authorship Session – How to Get Published Under the HEAL-Link Open Access Agreement with IEEE
23 Μαρτίου 2023, 14:00 μ.μ.
Ιστοσελίδα εγγραφής: https://registerieeexplore.wufoo.com/forms/pwfpw010hl1h0g/

Β. An introduction to F1000
28 Μαρτίου 2023, 12.00 μ.μ.
Ιστοσελίδα εγγραφής: https://attendee.gotowebinar.com/register/5436268492048888922

Ανοικτές δημοσιεύσεις χωρίς χρεώσεις στα περιοδικά του IWA Publishing

Ο εκδοτικός οίκος IWA Publishing διαθέτει δέκα από τα δεκαπέντε περιοδικά του διαθέσιμα μέσω του μοντέλου Subscribe to Open (S2O), καθιστώντας με αυτό τον τρόπο τα περιοδικά ανοικτά χωρίς κόστος δημοσίευσης (APCs) για τους συγγραφείς. Οποιοσδήποτε συγγραφέας μπορεί να δημοσιεύσει το άρθρο του σε καθεστώς ΑΠ σε κάποιο από τα S2O περιοδικά χωρίς να επιβαρυνθεί με τη χρέωση της δημοσίευσης (APC).

Τα περιοδικά αυτά επικεντρώνονται σε έρευνα που αφορά ή/και σχετίζεται με το νερό και έχει θετικό αντίκτυπο στον πραγματικό κόσμο καθώς βοηθά να βελτιωθούν υπηρεσίες σχετιζόμενες με το νερό, στις οποίες στηρίζεται η οικονομική ανάπτυξη και η ζωή γενικότερα. Τα άρθρα στα περιοδικά αυτά (S2O) είναι ανοικτά και σημειώθηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό των μεταφορτώσεων (downloads) και των αναφορών (citations) που δέχτηκαν κατά το 2022.