Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Προσβάσιμα εργαλεία έρευνας

Σύμφωνα με το άρθρο της Alla Katsnelson που δημοσιεύθηκε στο Nature στις 26 Μαρτίου 2023 μόνο ένα μικρό ποσοστό από τους συνανθρώπους μας επιλέγουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με την επιστημονική έρευνα. Ένας πολύ σημαντικός λόγος δεν είναι άλλος από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ως προς την προσβασιμότητα των πηγών έρευνας, όπως για παράδειγμα η πρόσβαση σε ερευνητικές εργασίες ή η πρόσβαση στην παρακολούθηση επιστημονικών συνεδρίων. Η παραπάνω κατάσταση φαίνεται ότι αλλάζει σημαντικά τα τελευταία πέντε χρόνια, καθώς ερευνητές και προγραμματιστές εξετάζουν όλο και περισσότερο το ζήτημα αυτό και το έχουν θέσει ως προτεραιότητα, κάνοντας με αυτόν τον τρόπο την επιστημονική έρευνα πιο προσβάσιμη σε άτομα με περιορισμένη όραση. Κάποια από αυτά τα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί είναι τα εξής:

  1. Διαδικτυακό Εργαλείο SciA11y: Αναπτύσσεται από το Ινστιτούτο Τεχνητής Νοημοσύνης Allen και έχει ως στόχο την εξαγωγή του κειμένου και της δομής ενός αρχείου PDF και τη μετατροπή του σε HTML δημιουργώντας ταυτόχρονα έναν πίνακα περιεχομένων. Το εργαλείο είναι ακόμη υπό ανάπτυξη και ακόμα είναι σε δοκιμαστική έκδοση, αλλά διαθέτει ενσωματωμένες λειτουργικότητες όπως πλοήγηση από και προς τις αναφορές κειμένου και τη βιβλιογραφία. Νέες εκδόσεις, όπως το Paper to HTML Converter, ανακοινώνονται διαρκώς.
  2. Διεπαφή ανάγνωσης οθόνης Olli: Εργαλείο που έχει ως στόχο την δημιουργία κειμένου που θα επεξηγεί εικόνες, σχήματα και γραφήματα. Επιτρέπει στους χρήστες να επιλέγουν επίπεδο λεπτομέρειας, από μία απλή πρόταση που λειτουργεί ουσιαστικά ως εναλλακτικό κείμενο σε πιο πολύπλοκες αναλύσεις.
  3. Sonification Highcharts: Εργαλεία «ηχοποίησης» παρέχουν στους χρήστες εναλλακτικούς τρόπους να «βλέπουν» τα δεδομένα μέσω ήχων. Η χρήση του ήχου για την εμφάνιση δεδομένων είναι ένα πεδίο ενεργούς έρευνας που βασίζεται στην ανθρώπινη ικανότητα να ανιχνεύει μοτίβα μέσα στον ήχο και έχει βρει εφαρμογές στη βιολογία και στη γεωλογία. Το εργαστήριο Sonification στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας έχει αναπτύξει το εργαλείο Sonification Sandbox για την εξερεύνηση γραφημάτων και την ηχητική επεξεργασία – χρησιμοποιώντας ήχο για οπτικοποίηση δεδομένων.

Παράλληλα, άλλα εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιούνται ώστε η πληροφορία να είναι προσβάσιμη από όλους/ες. Για παράδειγμα, το Coblis — Color Blindness Simulator επιτρέπει την προσομοίωση της πρόσληψης γραφημάτων και εικόνων από άτομα με παθήσεις αχρωματοψίας και επιτρέπει σε κάποιον/α ερευνητή/ρια να τα τροποποιήσει αναλόγως.